BIM basis ILS toepassen: zo stel je een informatieleveringsspecificatie op voor alle partijen in een ketensamenwerking

Voor een succesvolle ketensamenwerking is het goed vastleggen van de informatiebehoefte per fase van groot belang. Dit zorgt ervoor dat je weet wat je vraagt, nodig hebt en ontvangt. Het borgt bovendien het hergebruik van de informatiestroom over het project heen en zorgt ervoor dat deze over de tijd wordt verrijkt. Een informatieleveringsspecificatie (ILS) helpt om de informatiebehoefte vast te leggen. Met behulp van de BIM basis ILS kun jij ILS’en opstellen voor alle partijen in een ketensamenwerking. In dit artikel vertellen we hier meer over en delen we vijf belangrijke punten waar je hierbij op moet letten.

BIM basis ILS

De BIM basis ILS is een breed gedragen BIM-standaard in Nederland. De BIM basis informatieleveringsspecificatie
is een goede basis om gedurende de hele asset levenscyclus gestructureerd, eenduidig, correct, volledig en herbruikbaar informatie uit te wisselen.
De BIM basis ILS is opgebouwd uit vier onderdelen:

1. Waarom we informatie uitwisselen: het doel van eenduidig uitwisselen is informatie over een bouwwerk efficiënt en effectief (her)gebruiken.
2. Hoe we informatie uitwisselen: met behulp van de open datastandaard IFC wisselen we informatie software-onafhankelijk uit, tijdens de hele levenscyclus van een bouwwerk.
3. Wat we afspreken over eenduidig uitwisselen: afspraken over hoe de structuur van de aspectmodellen wordt opgezet, zodat verschillende modellen uitwisselbaar en interpreteerbaar worden.
4. Welke informatie minimaal nodig is in één van de aspectmodellen: afspraken over welke informatie door wie wordt aangeleverd en wanneer.

ISO 19650

Waar de BIM basis ILS helpt om een ILS op te stellen, help de norm NEN-EN-ISO 19650 om hier invulling aan te geven. ISO 19650 beschrijft de samenwerkingsprocessen voor effectief beheer van informatie. Dit betreft de gehele leverings- en operationele fase van een gebouw.

Deze vijf punten zijn belangrijk bij het opstellen van een ILS tussen de partijen in een ketensamenwerking, op basis van de BIM basis ILS.

1. Er is niet één ILS voor de hele keten
   ILS is een containerbegrip: er is niet één ILS voor de hele keten. De ene informatieoverdracht tussen twee fasen is niet hetzelfde als de andere informatieoverdracht tussen twee (andere) fasen. In elke fase is er een andere, vaak aanvullende informatiebehoefte ten opzichte van de vorige fase. Het is belangrijk om hier rekening mee te houden.
   
   
2. Het soort en aantal partijen in de keten bepaalt het soort en aantal ILS-en
   Een fase staat niet altijd gelijk aan één ILS. Binnen een fase kunnen meerdere partijen werkzaam zijn, bijvoorbeeld een aannemer en diverse onderaannemers. De informatiebehoefte voor een constructeur is hierbij anders dan de informatiebehoefte van een installatiebedrijf. Hetzelfde geldt voor de informatie die deze partijen kunnen leveren. Hiermee zijn er mogelijk ook meerdere ILS-en, die op hun beurt weer anders zijn dan de ILS tussen twee fasen. Het is daarom belangrijk om niet alleen de ILS-en tussen de fasen scherp te hebben, maar ook om goede ILS-en vast te leggen met je onderaannemers in de betreffende fase. Zo voorkom je dat de geleverde data alsnog niet goed is.
   
   
3. Een goede afstemming van de informatiebehoefte per fase is essentieel
   Als partij in een bepaalde fase kun je niet zomaar voor jezelf een ILS opzetten richting de volgende fase. Het is belangrijk om deze ILS, en dus de informatiebehoefte, af te stemmen met en voor te leggen aan de partij(en) in de volgende fase. Welke informatie hebben deze partijen minimaal nodig om hun werk te kunnen uitvoeren? Een goede afstemming voorkomt stagnatie en extra communicatie om de informatiebehoefte compleet te maken. Een extra aandachtspunt vormen de gebruikers in de exploitatiefase. Betrek hen al vroeg, aangezien hun informatiebehoefte in verschillende fasen, door verschillende partijen ingevuld dient te worden.
   
   
4. Door de ILS in de uitvoering bij te schaven, kom je uiteindelijk tot het beste resultaat
   In de ketensamenwerking willen we tot het beste eindproduct komen. Worden er tussentijds verbeterpunten of tekortkomingen geconstateerd met betrekking tot de ILS? Maak deze dan bespreekbaar en los ze waar mogelijk op door de ILS bij te stellen. Dit bevordert de samenwerking en uiteindelijk de kwaliteit. Het achteraf inwinnen van extra informatie is altijd duurder.
   
   
5. Een ILS ten behoeve van communicatie en samenwerking
   Met alleen documenten en het vastleggen van processen en eisen komen we er niet. Het is een goede stap, maar we zullen open moeten blijven communiceren om onvolkomenheden bespreekbaar te maken en op te lossen. Een ILS is naast een specificatie voor informatielevering, ook een middel ten behoeve van communicatie en samenwerking. Een ILS geeft gestructureerd inzicht in wat er geleverd moet worden en hoe. Inzicht kan ook leiden tot aanpassingen, omdat inzichtelijk wordt wat er wel en niet in de ILS staat.